استان آذربایجان شرقی
مرکز استان : تبریز
آذربایجان شرقی اقلیمی سردسیر در شمال‌غرب ایران است. سرزمینی که به پایمردی‌های مبارزانی چون ستارخان و باقرخان، به تدبیر زنان هنرمند، به طبیعت استوار و باصلابت و به خوردنی‌های خوش‌مزه و رنگارنگ شناخته شده است.ریشه‌ی نام این استان را در واژه‌ی آذر یا همان آتش دانسته‌اند که تحمل زمستان‌های طاقت‌فرسای منطقه بی‌حضورش ناممکن است.
تاریخچه
پیشینه‌ی آذربایجان شرقی به حکومت مادها بازمی‌گردد. این سرزمین به شکلی که امروز می‌شناسیم حاصل بارها و بارها تغییر و دیگرگونی است. در تقسیمات کشوری ایران، در سال ۱۳۱۶ بخش‌های بزرگی از آذربایجان شرقی امروز به همراه آستارا و اردبیل به عنوان استان سوم ایران با نام آذربایجان خاوری نام‌گذاری شد. بعدها شهر آستارا و توابع آن از این استان جدا شد و شهر مراغه از توابع آذربایجان باختری به آن پیوست. در سال ۱۳۷۲ با جدایی اردبیل و تشکیل یک استان جدید، استان آذربایجان شرقی با مرزهای کنونی مشخص شد.
جغرافیا
آذربایجان شرقی از شمال با کشورهای آذربایجان و ارمنستان، از غرب و جنوب غرب با استان آذربایجان غربی، از شرق با استان اردبیل و از جنوب با زنجان، هم‌جوار است. رود مرزی و خروشان اَرَس و ارتفاعات سَهَند از مشهورترین مظاهر طبیعی این استان هستند. باغ‌های گردو، بادام، انجیر، انگور، زردآلو و درختان خودروی سنجد در نقاط مختلف استان دیده می‌شود.
آب و هوا
آذربایجان از استان‌های سردسیر و برف‌گیر کشور است، اما به دلیل پهناور بودن در فصول مختلف سال آب‌وهوای متفاوتی را تجربه می‌کند. با آن‌که فصل گرما در این استان بسیار کوتاه است، مردم شهرهای جلفا و میانه در تابستان دمای بالای ۴۰ درجه را هم تجربه می‌کنند. فصل سرد سال در این منطقه تقریبا از مهرماه شروع می‌شود و تا اواسط فروردین ادامه می‌یابد.
غذاهای محلی
گردشگران در سفر به آذربایجان شرقی از طعم‌های دلپذیر غذاهای محلی خاطره‌ای خوشایند به همراه خواهند برد. به جز کوفته و دیزی آذری که معروف‌ترین غذاهای این استان هستند و تمام مسافران بی‌تردید آن‌ها را امتحان می‌کنند، انواع غذاهای محلی مثل کباب بُناب، دلمه‌ی برگ مو، دلمه‌ی کلم، خیتاب، دویماج، بیناب خوروشی، آیران آشی، سوغان آشی و انواع نان‌ها و شیرینی‌ها مثل نان اسکو، نان اهری، نان روغنی، قرابیه، سوجوق و باسلوق، خوردنی‌هایی هستند که چشیدن آن‌ها سفر را برای گردشگران رنگین‌تر و خاطره‌انگیزتر می‌کند.
آذری‌ها در کنار وعده‌های ناهار و شام هم از انواع مرباها به عنوان دسر استفاده می‌کنند که مربای پوست پرتقال، زردآلو، انجیر و بالنگ از اصلی‌ترین آن‌هاست.
چشیدن طعم به یادماندنی سیب‌زمینی همراه با تخم‌مرغ آب‌پز و داغ دست‌فروش‌های بازار تبریز را در برنامه خود قرار دهید.
صنایع دستی
فرش و قالی، گلیم، چاپ‌های سنتی، رودوزی‌ها و بافتنی‌ها، نگارگری، پارچه‌بافی، نقره‌سازی و مَمَقان‌دوزی از مهم‌ترین صنایع دستی استان آذربایجان شرقی به شمار می‌آیند.
سفال‌گری، سوزن‌دوزی و سبدبافی، ساخت سازهای محلی، تراش سنگ و زیورآلات سنتی هم در بیشتر نقاط استان انجام می‌شود.
سوغات
بیشتر سوغاتی‌های این استان را انواع شیرینی‌های محلی تشکیل می‌دهد؛ نوقا، ریس، قرابیه، حلوای هویج، حلوای گردوی اسکو، باقلوا، سوجوق و باسلوق شیرینی‌هایی هستند که می‌توان به عنوان سوغات سفر به آذربایجان تهیه کرد. در کنار آن آجیل تبریز، صنایع دستی و زیورآلات دست‌ساز این استان هم می‌تواند ره‌آورد خوبی برای کسانی باشد که در خانه منتظر بازگشت گردشگران هستند.
شهرهای استان آذربایجان شرقی
مردم شهرهای آذربایجان شرقی به سخت‌کوشی، نظم و مهمان‌نوازی شهرت دارند. این استان از ۲۱ شهرستان تشکیل شده است که بسیاری از آن‌ها در فصل‌های مختلف سال میزبان مهمانان بسیاری از سراسر کشور هستند. این استان مقصد بی‌نظیری برای علاقه‌مندان به مناطق سردسیر، نقاط برف‌گیر و ورزش‌های زمستانی است. در ادامه با شهرها و جاذبه های هر شهر آشنا خواهید شد:
*تبریز
چشمه آبگرم گرگه / چشمه آبگرم لیقوان / پارک ائل گلی / موزه قاجار / بازار تبریز / خانه مشروطه / مسجد کبود / ارگ علیشاه / مفبره الشعرا / عمارت شهرداری / دره لیقوان / تفرجگاه عینالی / خیابان تربیت / مجموعه حسن پادشاه / خانه ثقه الاسلام تبریزی / خانه پروین اعتصامی / خانه ستارخان / مسجد جامع تبریز / برج خلعت پوشان / حمام نوبر / خانه شربت اوغلی / ربع رشیدی / غار نعیم / مسجد چهار منار
*آذرشهر
حمام چهارسوق / چشمه آب معدنی قزل داغ / قیرمیزی گول / مسجد سنگی روستای چراغیل / روستای ینگجه / غار قدمگاه / آبشار دربند الوانق / چشمه تاپ تاپان
*بستان آباد
آبگرم / تالاب قوری گوزل / غار اسکندر / روستای خشکناب
*خداآفرین
قلعه اوارسین / منطقه محافظت شده آینالو / روستای مرادنقم / پل های خدآفرین / غار وایقان / موزه باستان شناسی / عمارت و کلیسا تومانیانس
*عجبشیر
مسجد حنیفه گوراوان / بندر رحمانلو / مسجد قاضی شیشوان / قلعه ضحاک / مسجد جامع شیرلوی / داش قلعه سی / سد قلعه چای
*ملکان
قلعه بقاک شهرستان لیلان / پل لیلان / شورسو / پل دختر ملکان/قیزلار
*هشترود
قلعه ضحاک / روستای آتش بیگ / بقعه بایزید بسطامی
*چاراویماق
آبدرمانی ایستی سو / غار دلیک بولاغ
*اسکو
روستای گنبرف / مسجد جامع سبزه / روستای مجارئین / عمارت بیرآباد ایلخچی / پارک مینیاتوری / روستای کندوان / مسجد جامع میلان / روستای حیله ور / بزرگترین مسجد صخره ای ایران / مسجد سنگی روستای عنصرود
*بناب
کبوترخانه / روستای توته خان / قره قشون / مسجد زرگران / مسجد اسماعیل بیگ / تالاب قره قشلاق / روستای مور / عمارت سیف العلما
*سراب
مسجد جامع سراب / روستای لخجوان / موزه عشایر / سهراب سراب / مسجد اسنق / پل گاودوش / کتیبه رازلیق
*مراغه
غار هامپونیل (غار کبوتر ) / مقبره اوحدی / سایت فسیلی / موزه ایلخانی / شورسو / آبشار دوقلو روستای چکان / مسجد چوبی ملارستم / گنبد سرخ / رصدخانه / کلیسای هوانس / یخچال مرادیان / قلغه وغارقیزلار / گنبد غفاریه / گنبد کبود / معبد مهرورجوی / گنبد مدور / مقبره آقالار / گویجه قلعه صخره ای/ چشمه گشایش / سد علدیان
*میانه
مسجد سنگی / پل شهر چای / آبشار سد ایدوغمش / پل دختر / موزه میانه / قلعه دختر / منطقه حفاظت شده کاغذکنان /
*هوراند
جنگل های هوراند / قوبول دره سی / قلعه پشتو / منطقه حفاظت شده هوراند
*کلیبر
دره جنگی مکیدی / قلعه دره سی/ حمام شاه عباس / آبگرم قلعه کندی / ناپشته / قلعه پیغام / آبدرمانی متاسی / قلعه بابک / پارک ملی ارسباران / روستای اوجاق کندی
*اهر
مسجد جامع اهر / خانه دکتر قاسم اهری / قلعه شربیت و کتیبه روستای شیشه / آرامگاه شیخ شهاب الدین اهری / قلعه نودوز / سد ستارخان / قوشا داغ / کاروانسرای شاه عباسی گویجه بل / تالاب یوسفلو / تالاب دیب سیز / تالاب قوچ گلی / تالاب خرمالو
*جلفا
کلیسای سنت استپانوس / روستای دوزال وبیج معروف روستا / کاروانسرای خواجه نظر / آبشار اسیاب خرابه / روستای اشتبین / پارک ملی کنتسال / کلیسای مریم مقدس / دشت شقایق / کلیسای چوپان / حمام تاریخی
*شبستر
مسجد جامع تسوج / مسجد مسیر پنج خامنه / مقبره شیخ محمود شبستری / حمام بازار تسوج / آبشار سرکنده / حمام دوقلو / منطقه حفاظت شده میشوداغ / بندر شرفخانه / کلیسای هوانس مقدس / کلیسای هریپ سیحه موجومبار
*مرند
ماهار زنوز / پیست اسکی پیام / آبشار دامجی قیه / روستای آبشار عیش آباد / مسجد جامع مرند / روستای زنوزق / کاروانسرای شاه عباسی پیام / قلعه سن سارود / کاروانسرای و قلعه الاکی / دره گوور چینلیق / مسجدد بازار مرند / روستا و غار دوگیجان / روستای هریس (هواند) / روستای لیوار / دره دارانداش
*هریس
بقعه شیخ اسحاق / ساپلاق / آبشار شیران / قلعه قوشا حووض لار / اوکوزداغی
*ورزقان
قلعه جوشین / هفت چشمه / روستای آتمال / آبشار روستای گل آخته / روستا و قلعه کاسین / کتیبه ینغدیل / قلعه علی بیگ / آغجا قلعه/
مسجد جامع خاروانا / خانه امیرارشد / روستای کرینگان / منطقه جنگلی چیچکی/ روستای حماسلو